Η Ελληνική Αςτυνομίαείναι όργανο του κράτουσ που ζχει ωσ αποςτολι τθ
διαχείριςθ τθσ εκνικισ και δθμόςιασ αςφάλειασ, τθν τιρθςθ τθσ δθμόςιασ τάξθσ και
γενικϊσ τθν άςκθςθ τθσ αςτυνόμευςθσ ςτθν Ελλάδα. Καλφπτει μεγάλο τομζα
ευκυνϊν κακϊσ ζχει να κάνει από τθν κυκλοφορία οχθμάτων μζχρι τρομοκρατικζσ
πράξεισ.
Η Ελλθνικι Αςτυνομία με τθ ςθμερινι τθσ μορφι δθμιουργικθκε το 1984, με τθ
ςυγχϊνευςθ τθσ Χωροφυλακισ και τθσ Αςτυνομίασ Πόλεων (νόμοσ 1481/1-10-1984,
ΦΕΚ Αϋ - 152). φμφωνα με τον νόμο 2800/2000, θ Ελλθνικι Αςτυνομία είναι
όργανο τάξθσ και αςφάλειασ με κακικοντα όπωσ:
1. Σθν εξαςφάλιςθ τθσ δθμόςιασ ειρινθσ και ευταξίασ και τθσ απρόςκοπτθσ
κοινωνικισ διαβίωςθσ των πολιτϊν, που περιλαμβάνει τθν άςκθςθ τθσ
αςτυνομίασ γενικισ αςτυνόμευςθσ και τροχαίασ.
2. Σθν πρόλθψθ και καταςτολι του εγκλιματοσ και τθν προςταςία του Κράτουσ
και του δθμοκρατικοφ πολιτεφματοσ, ςτα πλαίςια τθσ ςυνταγματικισ τάξθσ,
που περιλαμβάνει τθν άςκθςθ τθσ αςτυνομίασ δθμόςιασ και κρατικισ
αςφάλειασ.
Η Ελλθνικι Αςτυνομία ςυγκροτείται από Κεντρικζσ και Περιφερειακζσ υπθρεςίεσ. Σο
Αρχθγείο τθσ Ελλθνικισ Αςτυνομίασ αποτελεί τθν προϊςτάμενθ αρχι των υπθρεςιϊν
αυτϊν. Σο ζργο του ςυνίςταται ςτθ μζριμνα για τθν εκπλιρωςθ τθσ αποςτολισ του
ϊματοσ, ςτα πλαίςια τθσ πολιτικισ του Τπουργείου Προςταςίασ του Πολίτθ. Για το
ςκοπό αυτό προγραμματίηει, κατευκφνει, παρακολουκεί και ελζγχει τθ δράςθ των
Τπθρεςιϊν του και εξαςφαλίηει τισ αναγκαίεσ προχποκζςεισ για τθν άςκθςθ των
αρμοδιοτιτων τουσ.
Η Ελλθνικι Αςτυνομία επεκτείνεται ςε όλθ τθν επικράτεια και υπάγεται απευκείασ
ςτον Τπουργό Δθμόςιασ Σάξθσ και Προςταςίασ του Πολίτθ.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
Η ανάγκθ τθσ αςτυνομίασ ζγινε αντιλθπτι τον 5ο αιϊνα π.Χ. ςτθν Ακινα, για τθν
επίβλεψθ των δθμόςιων και ιδιωτικϊν κτιρίων, για τθν ςυντιρθςθ των δρόμων κλπ.
τθ πάρτθ, πρϊτοσ ο Λυκοφργοσ ανάκεςε τθν τιρθςθ τθσ τάξθσ ςτουσ εφόρουσ.
τθ Βυηαντινι Αυτοκρατορία το ζργο τθσ αςτυνομίασ αςκοφςαν οι ζπαρχοι, που
είχαν αναλάβει και τθ δικαςτικι εξουςία.
Κατά τθν Σουρκοκρατία, τθν επίβλεψθ του τόπου είχε ο βοεβόδασ με τουσ αγάδεσ
και ςτισ επαρχίεσ οι αρχθγοί των εκνοφυλάκων.
Μετά τθν Επανάςταςθ του 1821, θ Γερουςία ανάκεςε αςτυνομικά κακικοντα ςτισ
τοπικζσ διοικιςεισ. Μετά τθν απελευκζρωςθ, ςτα χρόνια του Καποδίςτρια,
αςτυνόμοι ιταν οι πολιτάρχεσ μζχρι το 1833, οπότε ζγινε θ Δθμοτικι Αςτυνομία.
3.
Σο 1849 ζχουμεδιοικθτικι αςτυνομία ςτον Πειραιά και ςτθν Ακινα, μζχρι το 1893
και μετά τθ τρατιωτικι Αςτυνομία. Λίγο αργότερα γίνεται θ Αςτυφυλακι για τουσ
διμουσ και θ Χωροφυλακι για τθν φπαικρο, που υπάρχει μζχρι ςιμερα εκτόσ από
τισ πόλεισ Πάτρα, Κζρκυρα, Πειραιά και Ακινα όπου το 1921 γίνεται Αςτυνομία
Πόλεων.
Η Ελλθνικι Αςτυνομία με τθ ςθμερινι τθσ μορφι λειτουργεί ζχοντασ αςτυνομικά
τμιματα και ςτακμοφσ ςε διάφορεσ πόλεισ και χωριά τθσ Ελλάδασ και επεμβαίνει
ςε κλοπζσ, διαρριξεισ, λθςτείεσ, λακρομετανάςτευςθ, κυκλοφορία πλαςτϊν
χαρτονομιςμάτων, διακίνθςθ ναρκωτικϊν, ςτθν παράνομθ εμπορεία ανκρϊπων και
όπου αλλοφ ζχει ευκφνθ τιρθςθσ τθσ τάξθσ, πρόλθψθσ και καταςτολισ τθσ
εγκλθματικότθτασ και ςτθ λιψθ των αναγκαίων μζτρων για τθν αςφαλι τροχαία
κίνθςθ με πεηζσ και εποχοφμενεσ περιπολίεσ.
Μεγάλθ επιτυχία κεωρείται από πολλοφσ θ αποκάλυψθ και διάλυςθ τθσ
τρομοκρατικισ οργάνωςθσ 17 Νοζμβρθ το καλοκαίρι του 2002. Άλλοσ ςθμαντικόσ
ςτακμόσ ςτθν ιςτορία τθσ Ελλθνικισ Αςτυνομίασ ιταν οι Ολυμπιακοί Αγϊνεσ του
2004 που ζγιναν ςτθν Ακινα, όπου είχε αναλάβει τθν αςφάλεια τθσ διοργάνωςθσ
δθμιουργϊντασ και Διεφκυνςθ Αςφάλειασ Ολυμπιακϊν Αγϊνων. Κατά τθν
προετοιμαςία των αγϊνων εξοπλίςτθκε με ςφγχρονο τεχνολογικό εξοπλιςμό και
οχιματα (εικονα1.1).
Εικόνα 1.1: Οχιματα Ελλθνικισ αςτυνομίασ.
Αςτυνομικό προςωπικό
4.
Σο αςτυνομικό προςωπικόγενικϊν κακθκόντων (εικόνα 1.2) υπθρετεί ςε όλεσ τισ
υπθρεςίεσ τθσ Ελλθνικισ Αςτυνομίασ. Σο αςτυνομικό προςωπικό ειδικϊν
κακθκόντων (εικόνα 1.3) υπθρετεί ςε εξειδικευμζνεσ υπθρεςίεσ και αποτελείται
από επιςτιμονεσ όπωσ ιατροφσ διαφόρων ειδικοτιτων, πλθροφορικισ, βιολόγουσ,
χθμικοφσ, οικονομολόγουσ, μθχανικοφσ κλπ.
Η ειςαγωγι ςπουδαςτϊν ςτισ χολζσ τθσ Ελλθνικισ Αςτυνομίασ (Αςτυφυλάκων και
Αξιωματικϊν) γίνεται με το ςφςτθμα πρόςβαςθσ των υποψθφίων ςτθν τριτοβάκμια
εκπαίδευςθ με ευκφνθ του Τπουργείου Εκνικισ Παιδείασ και Θρθςκευμάτων.
Η φοίτθςθ ςτθ χολι Αξιωματικϊν που είναι Ανϊτατο Εκπαιδευτικό Κδρυμα είναι
τετραετισ. Οι απόφοιτοι διορίηονται με το βακμό του Τπαςτυνόμου Β' και μποροφν
να προαχκοφν μζχρι το βακμό του Αντιςτράτθγου. Οι απόφοιτοι τθσ χολισ
Αςτυφυλάκων (2ετισ εκπαίδευςθ) διορίηονται ωσ Αςτυφφλακεσ και μποροφν να
προαχκοφν μζχρι το βακμό του Αςτυνομικοφ Τποδιευκυντι, εάν φοιτιςουν ςτο
ΣΕΜΑ αλλιϊσ προάγονται μζχρι και τον βακμό του Αςτυνόμου Β' εφόςον ζχουν
προαχκεί ςτο βακμό του Αρχιφφλακα μζςω προαγωγικϊν εξετάςεων εκ τθσ χολισ
Αρχιφυλάκων διαφορετικά μζχρι και τον βακμό του Ανκυπαςτυνόμου.
Εικόνα 1.2: Aςτυνομικό προςωπικό γενικϊν κακθκόντων
5.
Εικόνα 1.3: Aςτυνομικόπροςωπικό ειδικϊν κακθκόντων
Συνοριακοί φφλακεσ
Οι ςυνοριακοί φφλακεσ (Εικόνα 1.4) αςχολοφνται κυρίωσ με τθν αντιμετϊπιςθ τθσ
λακρομετανάςτευςθσ. ε αντίκεςθ με τουσ αποφοίτουσ τθσ χολισ Αξιωματικϊν και
τθσ χολισ Αςτυφυλάκων, είναι απόφοιτοι Λυκείου ι ιςότιμθσ ςχολισ με απευκείασ
πρόςλθψθ με μεικτό ςφςτθμα μορίων-ςυνζντευξθσ και άλλων κριτθρίων (ςωματικά
προςόντα, ψυχοτεχνικζσ εξετάςεισ κ.ά.). Προςλαμβάνονται με ςχζςθ δθμοςίου
δικαίου επί πενταετι κθτεία.
Εικόνα 1.4: υνοριακοί φφλακεσ
Διακριτικά βαθμών ςτην Ελληνική Αςτυνομία
6.
Διακριτικά Βαθμών τωνΑξιωματικών ςτην Ελληνική Αςτυνομία
Αντιςτράτηγ
οσ
Υποςτράτη
γοσ
Ταξίαρχο
σ
Αςτυνομι
κόσ
Διευθυντ
ήσ
Αςτυνομι
κόσ
Υποδιευ
θυντήσ
Αςτυνόμ
οσ Α΄
Αςτυνόμ
οσ Β΄
Υπαςτυν
όμοσ Α΄
Υπαςτυν
όμοσ B΄
Διακριτικά Βαθμών των Υπαξιωματικών ςτην Ελληνική Αςτυνομία
Ανθυπαςτυνόμ
οσ
Αρχιφφλακ
ασ
Ανακριτικόσ
Υπάλληλοσ
(Με
εξετάςεισ)
Αρχιφφλακ
ασ
Ανακριτικόσ
Υπάλληλοσ
(Με 14 ζτη
υπηρεςίασ)
Αρχιφφλακ
ασ
Μη
Ανακριτικόσ
Υπάλληλοσ
(Με 16 ζτη
υπηρεςίασ)
Υπαρχιφφλακ
ασ
Ανακριτικόσ
Υπάλληλοσ
(Με 10 ζτη
υπηρεςίασ)
Υπαρχιφφλακ
ασ
Μη
Ανακριτικόσ
Υπάλληλοσ
(Με 12 ζτη
υπηρεςίασ)
Οργάνωςη
Η αςτυνομία είναι κατανεμθμζνθ οργανικά ςε:
7.
1. Γενικζσ ΑςτυνομικζσΔιευκφνςεισ ςε επίπεδο Περιφερειϊν.
2. Αςτυνομικζσ Διευκφνςεισ ςε επίπεδο νομϊν (ςε μεγάλουσ νομοφσ υπάρχουν
περιςςότερεσ Διευκφνςεισ).
Μερικζσ από τισ Διευκφνςεισ είναι οι: Γενικισ Αςτυνόμευςθσ, Δθμόςιασ Αςφάλειασ,
Κρατικισ Αςφάλειασ (αςχολείται με τθν προςταςία του δθμοκρατικοφ
πολιτεφματοσ), Σροχαίασ, Δθμοςίων χζςεων, Διαβατθρίων, Χειριςμοφ Κρίςεων,
Αλλοδαπϊν, Αςτυνομικοφ Προςωπικοφ, και άλλεσ. Τπάρχουν και οι Ειδικζσ
Τπθρεςίεσ, που ςυνικωσ υπάγονται απευκείασ ςτον Αρχθγό και ζχουν εδαφικι
αρμοδιότθτα ςε όλθ τθ χϊρα: θ πιο ςθμαντικι ίςωσ είναι θ Διεφκυνςθ
Αντιμετϊπιςθσ Ειδικϊν Εγκλθμάτων Βίασ (ΔΑΕΕΒ) που ςυνικωσ αναφζρεται από τα
ΜΜΕ ωσ Αντιτρομοκρατικι Τπθρεςία. υςτάκθκε το 1987-1988 με Τπουργό
Δθμόςιασ Σάξθσ τον πρϊθν τρατθγό των ΛΟΚ Αντϊνθ Δροςογιάννθ και Αρχθγό
ΕΛΑ τον Αντιςτράτθγο Αρκουδζα. Γνωςτζσ ζχουν γίνει επίςθσ θ Ειδικι
Καταςταλτικι Αντιτρομοκρατικι Μονάδα και οι Ομάδεσ Δίκυκλθσ Αςτυνόμευςθσ
ΟΜΑΔΑ ΖΗΣΑ (Εικόνα 1.5) και ΔΙ.Α.
Εικόνα 1.5: ιμα ΟΜΑΔΑ ΖΗΣΑ