Η Μάχητου Κλειδίου διεξήχθη
στις 29 Ιουλίου 1014 μεταξύ της
Βυζαντινής και της Βουλγαρικής
Αυτοκρατορίας. Η μάχη αποτέλεσε
το αποκορύφωμα της 50χρόνης
διαμάχης μεταξύ του Σαμουήλ της
Βουλγαρίας και του Βασιλείου του
Βουλγαροκτόνου. Η μάχη τελείωσε
με νίκη των Βυζαντινών. Βασίλειος Β' ο Βουλγαροκτόνος
4.
Η μάχη διεξήχθηστην περιοχή μεταξύ των βουνών Κερκίνης και
Ογκραζντέν της οροσειράς του Δυτικού Ορβήλου, κοντά στο χωριό
Κλειδίον (σήμερα στη Βουλγαρία) Η αποφασιστική μάχη έγινε στις 29
Ιουλίου, με επίθεση των Βυζαντινών, υπό την ηγεσία του Νικηφόρου
Ξιφία, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή των Βουλγάρων.
5.
Οι Βούλγαροιστρατιώτες αιχμαλωτίστηκαν και τυφλώθηκαν
μετά από διαταγή του Βασιλείου Β', ο οποίος αργότερα πήρε
το όνομα «Βουλγαροκτόνος». Ο Σαμουήλ επέζησε από τη
μάχη, αλλά πέθανε 2 μήνες αργότερα, από καρδιακή
ανεπάρκεια. Θεωρείται πώς πέθανε όταν είδε τους τυφλούς
Βούλγαρους στρατιώτες.
7.
Ο Σαμουήλήξερε πώς οι Βυζαντινοί θα έκαναν
επίθεση στη χώρα του από τις ορεινές περιοχές. Οι
Βούλγαροι έχτισαν τάφρους κατά μήκος των συνόρων
τους, ειδικά στο πέρασμα του Κλειδίου στον Στρυμόνα,
καθώς αυτό οδηγούσε στην καρδιά της Βουλγαρίας.
8.
Ο Σαμουήλαποφάσισε να
αντιμετωπίσει τον Βασίλειο Β' και τον
στρατό του στο Κλείδιο, όχι μόνο
λόγω των ηττών στα πεδία της μάχης,
αλλά και λόγω των ανησυχιών σχετικά
με την εποπτεία του μεταξύ της
αριστοκρατίας, η οποία είχε
αποδυναμωθεί από τις εκστρατείες του
Βασιλείου.
11.
Ο βυζαντινόςστρατός έφθασε από την Κωνσταντινούπολη και
περνώντας από την Κομοτηνή, τη Δράμα και τις Σέρρες
έφθασε στο χωριό του Κλειδίου στον ποταμό Στρυμόνα. Εκεί,
βρήκε ένα χοντρό ξύλινο τείχος με Βούλγαρους στρατιώτες.
Οι Βυζαντινοί επιτέθηκαν αμέσως, αλλά υποχώρησαν με
βαριές απώλειες.
Ο
13.
Ο Σαμουήλ,για να απομακρύνει τον Βασίλειο από το πεδίο
της μάχης, έστειλε μεγάλο στρατό στη Νεστορίτσα. Οι
Βούλγαροι της Νεστορίτσας έφθασαν ως τη Θεσσαλονίκη,
αλλά δέχθηκαν μεγάλη ήττα από τον στρατηγό Θεοφύλακτο
Βοτανειάτη και από τον γιο του, Μιχαήλ. Ο Θεοφύλακτος
αιχμαλώτισε πολλούς Βούλγαρους και βάδισε στα βόρεια για
να συναντήσει τον Βασίλειο.
15.
Η πρώτηαπόπειρα του Βασιλείου για να συντρίψει τους υπερασπιστές
του περάσματος ήταν ανεπιτυχής, καθώς ο αριθμός των αμυνόμενων
ανέρχονταν στους 15.000-20.000 Βούλγαρους.
Παρά τις δυσκολίες, ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας αρνήθηκε να
σταματήσει την επίθεση. Διέταξε τον Νικηφόρο Ξιφία να μεταφέρει τα
σώματα του στο Βελάσιο, για να περικυκλώσει τους Βούλγαρους, όσο
ο υπόλοιπος βυζαντινός στρατός θα πολιορκούσε το τείχος.
16.
Ο Ξιφίαςοδήγησε τα σώματα του σε ένα μονοπάτι, πίσω από τις θέσεις
των Βουλγάρων. Στις 29 Ιουλίου, ο Ξιφίας επιτέθηκε στους
Βούλγαρους, αφού τους περικύκλωσε.
Οι Βούλγαροι στρατιώτες άφησαν το οχυρό και κατευθύνθηκαν να
αντιμετωπίσουν τη νέα απειλή, δίνοντας στον Βασίλειο την ευκαιρία
να καταστρέψει το τείχος.
Εξαιτίας τηςσύγχυσης που επικρατούσε στο πεδίο της μάχης,
πολλά βουλγαρικά στρατεύματα καταστράφηκαν, ενώ τα
υπόλοιπα απεγνωσμένα προσπαθούσαν να φύγουν στη Δύση.
Ο Σαμουήλ και ο γιος του, Γκαβίλ (Γαβριήλ) Ραντομίρ,
κατευθύνθηκαν στα ανατολικά από το οχυρό τους στη
Στρώμνιτσα, αλλά καταστράφηκαν στις μάχες στο Μοκριέβο.
19.
Πολλοί Βούλγαροιστρατιώτες σκοτώθηκαν και άλλοι
αιχμαλωτίστηκαν. Ο Αυτοκράτορας Σαμούηλ σώθηκε χάρη
στην ανδρεία του γιου του, και με ασφάλεια έφθασαν στο
Πρίλεπ. Από το Πρίλεπ, ο Σαμουήλ έφθασε στην Πρέσπα ενώ
ο γιος του κατευθύνθηκε στη Στρώμνιτσα για να συνεχίσει τη
μάχη.
21.
Ορισμένοι ιστορικοίθεωρούν ότι ο Βασίλειος αιχμαλωτισε 15.000
στρατιώτες του οποίους χώρισε σε ομάδες των 100 ανδρών,
τυφλώνοντας τους 99 αιχμαλώτους σε κάθε ομάδα και αφήνοντας τον
τελευταίο με ένα μάτι, για να οδηγεί τους υπολοίπους στην πατρίδα
τους - αυτό το έκανε για να εκδικηθεί τον θάνατο του Βοτανειάτη, ο
οποίος ήταν ο αγαπημένος του στρατηγός
22.
Άλλη αιτίαγια αυτή την πράξη, ήταν ότι στα μάτια των Βυζαντινών, οι
Βούλγαροι ήταν επαναστάτες κατά της εξουσίας τους, και πώς η
τύφλωση ήταν η πιθανή τιμωρία για τους αντάρτες.
Για αυτή την πράξη, ο Βασίλειος έλαβε το επίθετο «Βουλγαροκτόνος».
Στις 6 Οκτωβρίου 1014, ο Σαμουήλ πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια,
όταν είδε τους τυφλούς του στρατιώτες.
23.
Σε ανάμνησητης μάχης ανεγέρθηκε το Μνημείο Βασιλείου Β' του
Μακεδόνος το οποίο βρίσκεται στο 14ο χλμ Σιδηροκάστρου-
Προμαχώνα. Στην κορυφή του μνημείου είναι τοποθετημένο το
σύμβολο Βυζαντίου, ο δικέφαλος αετός, ενώ στη μαρμάρινη στήλη
είναι χαραγμένο το επίγραμμα:
ΒΑΣΙΛΕΙΩ ΤΩ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙ ΜΝΗΜΟΝΕΣ
ΔΕΙΝΩΝ ΑΕΘΛΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΗΣ ΤΟΔΕ ΛΑΪΝΟΝ ΕΠΙΓΟΝΟΙ
ΣΤΗΣΑΝ ΔΟΞΗΣ ΑΪΔΙΟΝ [49]